Γράφει η Δέσποινα Δαμιανού
Επικ καθηγήτρια στο Δημοκρίτειο Παν Θράκης
Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι η καλύτερη ευκαιρία να χαρίσουμε ένα δώρο από την καρδιά μας σε όσους αγαπάμε. Το βιβλίο ήταν και είναι πάντα ένα δώρο που μπορεί να δώσει και να πει όλα όσα ίσως δεν μπορούμε οι ίδιοι να πούμε με δικά μας λόγια στους αγαπημένους μας. Αναλαμβάνει να μιλήσει για λογαριασμό μας, να δείξει τον κόσμο στους μικρούς και να υπενθυμίσει στους μεγάλους.
Ιδιαίτερα για τα παιδιά η χαρά του βιβλίου μαζί με τη χαρά των παιχνιδιών είναι οι μεγαλύτερες. Αν το παιχνίδι δίνει την ευκαιρία στο παιδί να κινηθεί και να βάλει σε λειτουργία το μυαλό και τη φαντασία του, το βιβλίο μπορεί να κινητοποιήσει όλες τις αισθήσεις. Αρκεί το παιδί να μάθει να αγαπά το βιβλίο από μικρή ηλικία. Αν γίνει αυτό, τότε θα έχει αποκτήσει μια καλή και πιστή συντροφιά για όλη του τη ζωή.
Πώς διαλέγει κανείς όμως ένα βιβλίο-φίλο στο ταξίδι της γνώσης και της περιπέτειας; Όταν τα παιδιά είναι μικρά, διαλέγουν οι γονείς και γενικά οι μεγαλύτεροι για λογαριασμό τους. Τα μικρά παιδιά συνήθως εντυπωσιάζονται από ένα ωραίο εξώφυλλο, αυτό όμως και μόνο δεν εξασφαλίζει μια εξίσου καλή ποιότητα. Οι εκδότες προσπαθούν να προσελκύσουν τους αγοραστές με ένα εντυπωσιακό εξώφυλλο συχνά εις βάρος της υπόλοιπης εικονογράφησης του βιβλίου, της ποιότητας του χαρτιού και πολύ περισσότερο του περιεχομένου. Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου γράφονται σχεδόν πάντα λίγα λόγια για την υπόθεση που μπορεί να κατατοπίσουν τον επίδοξο αγοραστή και αναγνώστη, έτσι ώστε να έχει μια ιδέα για το περιεχόμενο του βιβλίου. Ένα ξεφύλλισμα επίσης μας δίνει μια ιδέα για την εικονογράφηση. Καλό είναι πάντως να προτιμούμε βιβλία που μας συστήνουν κάποιοι που έχουμε εμπιστοσύνη στο κριτήριό τους (οι δάσκαλοι όλων των βαθμίδων γνωρίζουν συνήθως να συστήσουν ένα καλό βιβλίο) και όσοι αγαπούν το διάβασμα. Μια ιδέα για το τι κυκλοφορεί, μας δίνουν και τα ειδικά αφιερώματα εφημερίδων, περιοδικών κλπ. που δημοσιεύονται αυτές τις μέρες.
Τα βιβλία που θα επιλέξουμε για παιδιά πρέπει να έχουν ποιότητα. Δηλαδή σωστή γλώσσα, σαφές νόημα και κυρίως να είναι κατάλληλα για την ηλικία τους. Πάνω απ’ όλα όμως το βιβλίο πρέπει να είναι ενδιαφέρον, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επιλέγουμε μόνο βιβλία περιπέτειας.
Συχνά τα εορταστικά βιβλία χρησιμοποιούν το πλαίσιο μιας χριστουγεννιάτικης ιστορίας για να μιλήσουν για τα πανανθρώπινα αισθήματα της αγάπης, για την αλληλεγγύη, το ενδιαφέρον για τον άλλο, την προστασία της φύσης, την αγάπη για τα ζώα, για τις παραδόσεις που υποχωρούν μπροστά στη ταχύτατη έλευση της τεχνολογίας κ.α. Αυτός ο γιορταστικός χρόνος περίσκεψης για τους μεγάλους αντανακλάται και στα έργα για παιδιά.
Αν θέλει κανείς να επιλέξει βιβλία επίκαιρα, κυκλοφορούν αρκετά στο εμπόριο, ελληνικά ή μεταφρασμένα, με θέματα σχετικά με τις γιορτές των Χριστουγέννων και τον Άι Βασίλη. Πιο κάτω σας προτείνουμε μερικά που καλύπτουν τις ηλικίες από 3 έως 10 ετών περίπου.
• Ο καλοκάντζαρος σώζει το καλικαντζαροχωριό του Βαγγ Ηλιόπουλου (βιβλίο με CD)
• Εκείνα τα Χριστούγεννα που ήρθαν τα κάτω πάνω! της Μαρίας Παπαγιάννη
• Ο άγιος Βασίλης Πού, πώς, πότε; του Alan Snow
• Ο δικός μας άγιος Βασίλης του Βαγγ Ηλιόπουλου που αναφέρεται στο χριστιανό άγιο Βασίλειο από την Καππαδοκία και όχι στο στρουμπουλό, ροδαλό γεράκο με την κόκκινη στολή
• Με πολύ ωραία εικονογράφηση ενός ταλαντούχου Φινλανδού εικονογράφου είναι το βιβλίο Άγιος Βασίλης του Mauro Kunnas
• Κατάλληλα σε κάθε περίπτωση είναι τα κλασσικά έργα Σκρούτζ, μια χριστουγεννιάτικη ιστορία (σε κόμικς), αλλά και κανονική έκδοση σε κείμενο, του Κάρολου Ντίκενς και τα Χριστουγεννιάτικα διηγήματα του Παπαδιαμάντη σε διασκευή του Κ.Πούλου
Το καλύτερο δώρο ωστόσο που θα κάνετε στα παιδιά σας, στα εγγόνια, στ’ ανήψια σας είναι να διαθέσετε χρόνο και να διαβάσετε μαζί τα αγαπημένα τους βιβλία.
