Του Μάκη Κουλουμπή
Το φαινόμενο είναι πλέον συνηθισμένο. Το παρατηρούμε εξάλλου όλοι μας, προσέχοντας τα αυτοκίνητα, ακόμα και τα μηχανάκια, που περνάνε δίπλα μας ότι πολλοί οδηγοί έχουν στο ένα χέρι το τιμόνι και το άλλο στο κινητό τους τηλέφωνο.
Και όχι μόνο μιλούν σε αυτό αλλά αρκετοί ακόμη από αυτούς σκρολάρουν ή πληκτρολογούν. Είναι να απορείς μετά όταν βλέπεις στις ειδήσεις ότι «οδηγός ΙΧ, χάνοντας τον έλεγχο του οχήματός του στην ευθεία κεντρικής λεωφόρου, προκάλεσε σοβαρό τροχαίο με άλλα τρία αυτοκίνητα»;
Πώς είναι δυνατόν να χάσει κάποιος τον έλεγχο του αυτοκινήτου του πάνω στο ίσωμα;
Προσωπικά, κάτι τέτοιο, το θεωρώ αδιανόητο και δεν μπορώ να το εξηγήσω. Πώς τόσοι πολλοί συμπολίτες μου δεν συναισθάνονται τους κινδύνους που είναι δυνατό να εμπλακούν, είτε ως θύτες είτε ως θύματα, αποσπώντας την προσοχή τους, όχι απλά μιλώντας στο κινητό τους αλλά διαβάζοντας και στέλνοντας μηνύματα και σχόλια στα την ώρα που οδηγούν. Αποσπώντας την προσοχή τους, όχι απλά οπτικά ή χειρισμικά αλλά κυρίως διανοητικά.
Άραγε πρόκειται για φυσικό επακόλουθο της εξοικείωσης αλλά και της εξάρτησης που έχουμε αποκτήσει με τα κινητά μας στην καθημερινότητά μας; Η ουσία είναι ότι, όπως λένε οι μελέτες κι όπως δείχνουν οι στατιστικές, περισσότερα από τα μισά τροχαία ατυχήματα που συμβαίνουν τα τελευταία πέντε χρόνια, οφείλονται στη συγκεκριμένη αιτία, με ανάλογες διαπιστώσεις από πολλές διεθνείς οργανώσεις.
Πέρα απ’ ό,τι μπορεί να ισχυρίζεται ο καθένας, η χρήση κινητού κατά την οδήγηση είναι μια νέα σύγχρονη απειλή που πλέον έχει πάρει μορφή μάστιγας κι έρχεται να καθιερωθεί ως μια από τις πρώτες αιτίες θανατηφόρων τροχαίων σε όλο τον κόσμο. Οι οδηγοί που ασχολούνται με τηλεφωνικές κλήσεις, μηνύματα ή άλλες δραστηριότητες στο κινητό τους τηλέφωνο κατά τη διάρκεια οδήγησης, εκθέτουν τόσο τον εαυτό τους όσο και άλλους σε σοβαρό κίνδυνο.
Έναν κίνδυνο που όλοι μπορούν να συναισθανθούν αλλά ελάχιστοι σέβονται. Οι στατιστικές δείχνουν ότι η χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση έχει αυξήσει δραματικά τον κίνδυνο ατυχημάτων, ακόμα και δυστυχημάτων.
Έρευνες μάλιστα διαπιστώνουν ότι η πιθανότητα ατυχήματος είναι τρεις φορές μεγαλύτερη όταν ο οδηγός είναι απασχολημένος με το κινητό του τηλέφωνο, αποδεικνύοντας μάλιστα πως οι οδηγοί που κάνουν χρήση κινητού έχουν 30% πιο αργή αντίδραση ακόμα κι από έναν μεθυσμένο.
Σίγουρα, πρόκειται για ένα σοβαρό ζήτημα οδικής ασφάλειας που δεν είναι δυνατό να αντιμετωπιστεί απλά με νόμους και κανόνες, στη λογική ότι μιλάμε για ένα θέμα συνείδησης και γενικότερης κουλτούρας κάθε ανθρώπου.
Πολλές χώρες έχουν επιβάλει αυστηρούς νόμους για τη χρήση κινητών τηλεφώνων κατά την οδήγηση, χωρίς όμως ουσιαστικά αποτελέσματα. Επίσης, πολλές βιομηχανίες αυτοκινήτων έχουν, από χρόνια, ενσωματώσει διάφορες τεχνολογίες, αποτρεπτικές προς αυτή την κατεύθυνση.
Συνολικά, η επικινδυνότητα της συγκεκριμένης οδηγικής συνήθειας είναι προφανής και, όπως και να το κάνουμε, δεν αρκούν απλά μόνο κάποια νομικά μέτρα με ποινές …χάδια με τη μορφή κάποιου προστίμου. Ασφαλώς, πέρα των άλλων, απαιτείται και μια ουσιαστική ευαισθητοποίηση του κοινού για όσους κινδύνους προκύπτουν από αυτή τη συνήθεια.
Σε μια εποχή όπου η χρήση του κινητού, με τον κάθε τρόπο που ο καθένας μας αντιλαμβάνεται, είναι άψογα συνυφασμένη με την καθημερινότητά μας, το φαινόμενο του εθισμού μας στη σύγχρονη τεχνολογία έχει αναδειχθεί συνολικά ως επιτακτική ανησυχία. Από την ανάγκη επικοινωνίας, τη συμμετοχή στα social media μέχρι την παρακολούθηση άπειρων εφαρμογών, βίντεο και παιχνιδιών, η γοητεία του κινητού τηλεφώνου έχει πλέον εθίσει εκατομμύρια άτομα σε όλο τον πλανήτη.
Κι αυτός ο εθισμός δεν αποτελεί απλά ένα θέμα υπερβολικού χρόνου καθημερινής ενασχόλησης, αλλά ασφαλώς εμβαθύνει στην ψυχολογική και κοινωνική δυναμική της σύγχρονης εποχής μας. Και μια από τις κινητήριες δυνάμεις πίσω από αυτόν τον εθισμό, κατά κοινή διαπίστωση, είναι η ικανοποίηση που προσφέρει.
Όμως, μέχρι εδώ, γιατί σε όλα θα πρέπει να υπάρχουν κάποια όρια. Θέλουμε να επικοινωνήσουμε, να ενημερωθούμε, να ξεχαστούμε, να χαλαρώσουμε, να παίξουμε; Εντάξει. Στο σπίτι μας, στα μέρη που συχνάζουμε, στα μέσα μεταφοράς, στη δουλειά μας, ακόμα και όταν περπατάμε.
Κάποια στιγμή θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι σε καμιά λογική δεν στέκει να βάζουμε σε κίνδυνο τον εαυτό μας, την οικογένειά μας και τον κάθε ανυποψίαστο που θα βρεθεί στο διάβα μας, επειδή έτσι απλά συνηθίσαμε να κάνουμε όλα αυτά όταν είμαστε στο τιμόνι…
