Γράφει η Αφροδίτη Θεοδώρου,
Ψυχίατρος- Ψυχοθεραπεύτρια
«Η Ευτυχία δεν είναι ένας σταθμός στον οποίο φτάνεις, αλλά ένας τρόπος να ταξιδεύεις»
MargaretLeeRunbeck, Αμερικανίδα Συγγραφέας
Αυτό που ξεχωρίζει τους ανθρώπους από τα ζώα δεν είναι το κυνήγι της ευτυχίας, το οποίο συμβαίνει σε όλο το ζωικό βασίλειο, αλλά η αναζήτηση νοήματος, που είναι μοναδική για τους ανθρώπους. Η ευτυχία χωρίς την ύπαρξη νοήματος χαρακτηρίζει μια σχετικά επιφανειακή και εγωιστική ζωή, στην οποία τα πράγματα κυλούν ήρεμα, οι ανάγκες και οι επιθυμίες ικανοποιούνται εύκολα και οι δυσκολίες αποφεύγονται. Όμως η μονοδιάστατη επιδίωξη της ευτυχίας κάνει τους ανθρώπους λιγότερο ευτυχείς.Πώς διαφέρουν η ευτυχισμένη ζωή από τη ζωή με νόημα; Η ευτυχία έχει να κάνει με το να νιώθουμε καλά. Οι άνθρωποι που είναι ευτυχισμένοι τείνουν να πιστεύουν πως η ζωή είναι εύκολη, έχουν καλή φυσική κατάσταση και είναι σε θέση να αγοράζουν όσα θέλουν και χρειάζονται. Η ευτυχισμένη ζωή χαρακτηρίζεται επίσης από έλλειψη άγχους και προβληματισμών. Στη ζωή με νόημα χρησιμοποιεί κανείς όλες τις δυνάμεις του και τα ταλέντα του για να ανήκει και να υπηρετεί κάτι το οποίο πιστεύει ότι είναι ανώτερο από τον εαυτό. Επειδή έχει επενδύσει σε κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό του, ανησυχεί περισσότερο και έχει υψηλότερα επίπεδα άγχους, από ότι οι χαρούμενοι άνθρωποι. Η ανατροφή παιδιών για παράδειγμα συνδέεται με νόημα αλλά απαιτεί αυτοθυσία. Οι έρευνες δείχνουν ότι η ύπαρξη νοήματος και σκοπού στην ζωή αυξάνει την ποιότητα ζωής και την ικανοποίηση, βελτιώνει την πνευματική και φυσική υγεία, αυξάνει την ανθεκτικότητα και την αυτοεκτίμηση και μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης κατάθλιψης. Η ζωή με νόημα και η ευτυχισμένη ζωή, αλληλοκαλύπτονται σε μερικά σημεία, αλλά εν τέλει διαφέρουν ουσιαστικά. Το να ζεις μια ευτυχισμένη ζωή σχετίζεται με το να «παίρνεις», ενώ το να ζεις μια ζωή με νόημα σχετίζεται με το να «δίνεις». Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι αντλούν ικανοποίηση με το να αποκτούν προνόμια έναντι των άλλων, ενώ όσοι έχουν ένα νόημα στη ζωή τους αντλούν ικανοποίηση από το να προσφέρουν στους άλλους. Με άλλα λόγια η ζωή με νόημα υπερβαίνει τον εαυτό ενώ η ευτυχισμένη ζωή απλώς του δίνει ό,τι θέλει. Το νόημα δεν έχει να κάνει μόνο με την υπέρβαση του εαυτού αλλά και με την υπέρβαση της παρούσας στιγμής. Ενώ η ευτυχία είναι ένα συναίσθημα που το νιώθουμε στο εδώ και τώρα, σταδιακά εξαφανίζεται, όπως και όλα τα συναισθήματα. Το νόημα, από την άλλη πλευρά, έχει διάρκεια. Συνδέει παρόν, παρελθόν και μέλλον. Πράγμα που σημαίνει πως οι άνθρωποι που σκέφτονται περισσότερο το παρόν είναι πιο ευτυχισμένοι, αλλά οι άνθρωποι που σκέφτονται περισσότερο το μέλλον ή βάσανα και αντιξοότητες του παρελθόντος, βρίσκουν περισσότερο νόημα στη ζωή τους και αξιολογούν την ικανοποίηση από τη ζωή τους υψηλότερα. Ίσως λοιπόν αν υπάρχει οποιοδήποτε νόημα στη ζωή, τότε πρέπει να υπάρχει νόημα στον πόνο και στην προσφορά.
«There’s more to life than being happy», Emily E. Smith
