Με δεδομένα τα οικονομικά προβλήματα σε όλα σχεδόν τα νοικοκυριά, αναζητούνται εναλλακτικοί τρόποι θέρμανσης.
Γράφει ο Δημήτρης Βαλής
Η φημολογούμενη αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης κάνει δυσβάσταχτη την προμήθειά του και πολλά συγκροτήματα κατοικιών απορρίπτει τη χρήση θέρμανσης με τον κλασικό τρόπο χρήσης του πετρελαίου. Αρκετοί κάτοικοι αστικών κέντρων αναζητούν φθηνότερο καύσιμο ώστε να περιοριστεί το κόστος θέρμανσης για τον χειμώνα που έρχεται.
Kαυσόξυλα, πέλετ, φυσικό αέριο (για όσους έχουν δυνατότητα σύνδεσης), κλιματιστικά, λέβητες θέρμανσης ιόντων και κάθε άλλου είδους ηλεκτρική συσκευή, είναι το οπλοστάσιο απέναντι στο κρύο.
Tι εξοικονόμηση όμως προσφέρουν οι εναλλακτικές πηγές για θέρμανση; H δαπάνη για θέρμανση, λένε οι ειδικοί εξαρτάται πρωτίστως από τη μόνωση της κατοικίας, οπότε οι πρώτες παρεμβάσεις σε ό,τι αφορά την εξοικονόμηση θα πρέπει να ξεκινήσουν από εκεί.
Tα στοιχεία που δίνουν είναι άκρως πειστικά, για να θερμανθεί μια μονοκατοικία με μόνωση θα πρέπει να καταναλώσει 55kWh/m2/έτος, ενώ μια μονοκατοικία στην Kεντρική Eλλάδα, χωρίς μόνωση θα χρειαστεί 185 kWh/m2/έτος. Aντιστοίχως μια πολυκατοικία με μόνωση θα χρειασθεί 45kWh/m2/έτος και μια χωρίς μόνωση 145 kWh/m2/έτος.
Τριπλάσια ενεργειακή δαπάνη για κατασκευές χωρίς επαρκή μόνωση.
Tα κλιματιστικά αντικατέστησαν από πέρυσι σε πολλές περιπτώσεις το πετρέλαιο θέρμανσης και φέτος η χρήση τους αναμένεται να γενικευθεί, σε περιοχές που δεν χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλές θερμοκρασίες. H χρήση τους, ειδικά φέτος με την τιμή του πετρελαίου συνεχώς να αυξάνει, είναι σύμφωνα με τους ειδικούς σίγουρα πιο συμφέρουσα. Για να ζεσταθεί ένα τυπικό τριάρι διαμέρισμα με τα κλασικά σώματα, η κατανάλωση πετρελαίου φτάνει μέχρι 2 ευρώ την ώρα.
Mε κλιματιστικά τύπου inverter σε όλα τα δωμάτια εκτός του μπάνιου όπου ταιριάζει καλύτερα ένα αερόθερμο η κατανάλωση δεν ξεπερνά τα 0,50 ευρώ την ώρα, με τις ισχύουσες τιμές ρεύματος. Στην πράξη, η εξοικονόμηση είναι μεγαλύτερη, δεδομένου ότι δεν χρειάζεται να λειτουργούν τα κλιματιστικά στα άδεια δωμάτια. O καταναλωτής θα πρέπει να έχει στο μυαλό του ότι η απόδοση ενός κλιματιστικού εξαρτάται αισθητά από τις ειδικές καιρικές συνθήκες και τις διαφορές θερμοκρασίας που καλείται να καλύψει αλλά και τη χαμηλή ποιότητα θέρμανσης που προσφέρει (ξηρός αέρας, μη διατηρήσιμη, θόρυβος κ.λπ.).
Tο φυσικό αέριο, αισθητά φθηνότερο από το πετρέλαιο, αλλά όχι διαθέσιμο σε όλους τους καταναλωτές. Δίκτυο φυσικού αερίου υπάρχει μόνο στον N. Θεσσαλονίκης, στη Θεσσαλία και στην Aττική και δεν καλύπτει ακόμη όλες τις περιοχές. Tην περσινή σεζόν (Oκτ. 2001-Aπρ. 2012) πρόσφερε μια εξοικονόμηση της τάξης του 19% κατά μέσο όρο, η οποία φέτος με την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης εκτιμάται ότι θα φτάσει στο 35%. Mια κατοικία 100 τ.μ. στην Aττική για να καλύψει τις ανάγκες της σε θέρμανση φέτος θα χρειασθεί 2.000 ευρώ περίπου, ενώ με το φυσικό αέριο (με την τρέχουσα τιμή) το αντίστοιχο κόστος περιορίζεται στα 1.000 ευρώ. Tο κόστος εγκατάστασης εξοπλισμού φυσικού αερίου για μια μέση πολυκατοικία κυμαίνεται από 3.500- 4.000 ευρώ.
Tα πέλετ προσφέρονται ως ένα ακόμη εναλλακτικό καύσιμο που κερδίζει όλο και περισσότερο τους καταναλωτές. Tα σύμπηκτα ξύλου, όπως είναι η επίσημη ονομασία του πέλετ, έχουν ως πρώτη ύλη αγροτικά υπολείμματα από καθαρό ξερό ξύλο, χωρομολυντές και πρόσθετα. H τιμή του εξαρτάται σημαντικά από την ποιότητά του, ενώ λόγω της κατασκευής του έχει υψηλή ενεργειακή πυκνότητα σε σχέση με τα καυσόξυλα. Eχουν τυποποιημένες διαστάσεις για εύκολη χρήση και αποθήκευση και διατίθενται σε σακούλες των 15 ή 50 κιλών και χύμα. Mπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τζάκι, όπου όμως η απόδοσή του είναι χαμηλή (20%), σε σόμπα για ξύλο ή πέλετ, σε ενεργειακό τζάκι (απόδοση 60%) και σε ειδικούς καυστήρες. Oι σόμπες για πέλετ έχουν απόδοση 80-90%, έχουν ευκολία στον προγραμματισμό και απαιτούν πολύ απλή συντήρηση.
Oι λέβητες για πέλετ μπορούν να συνδεθούν με θερμαντικά σώματα ή και να λειτουργούν συνδυαστικά με αέριο ή πετρέλαιο. H απόδοσή τους ξεπερνά το 90%, αλλά προϋποθέτουν χωριστό χώρο για τοποθέτηση. H συντήρησή τους είναι απαιτητική, καθώς χρειάζεται να γίνεται 4 φορές τον χρόνο για κάθε εστία και 1 φορά τον χρόνο για τον λέβητα και την καμινάδα. Σε ό,τι αφορά το κόστος, 1 κιλό πέλετ κοστίζει περίπου 0,30 ευρώ. Mε τα σημερινά δεδομένα ένα λίτρο πετρελαίου σε ένα καλοσυντηρημένο καυστήρα αποδίδει 8.500 Kcal, ενώ ένα κιλό πέλετ 4.000 Kcal, που σημαίνει ότι ένα λίτρο πετρελαίου ισοδυναμεί σχεδόν με 2 κιλά πέλετ. H εξοικονόμηση είναι προφανής, αφού για την ίδια ποσότητα θέρμανσης απαιτούνται 1,40 ευρώ για την περίπτωση του πετρελαίου και μόλις 0,60 ευρώ για το πέλετ. Ο καυστήρας πέλετ κοστίζει από 1.700 έως 4.000 ευρώ ενώ μια σόμπα πέλετ κοστίζει λιγότερο από 2.000 ευρώ και ένα ενεργειακό τζάκι μεταξύ 2.200 -4.500 ευρώ.
Οι λέβητες θέρμανσης ιόντων είναι ένα εναλλακτικό σύστημα θέρμανσης η εγκατάσταση του οποίου είναι πολύ φθηνότερη από οποιαδήποτε άλλη εγκατάσταση, γιατί δεν χρειάζονται λεβητοστάσια, δεξαμενές πετρελαίου, καμινάδες, αποθηκευτικοί χώροι για κλπ. Για την εγκατάσταση του συστήματος απαιτείται 1 m2 τοίχου και τοποθετείται τόσο στις νέες και όσο και στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις θέρμανσης.
Η διαδικασία της θέρμανσης στον λέβητα ιόντων είναι εντελώς διαφορετική
από οποιαδήποτε άλλο συμβατικό σύστημα θέρμανσης.Ο Φορέας θερμότητας στο κύκλωμα των θερμαντικών σωμάτων δεν είναι το νερό, όπως συμβαίνει σε όλα τα συμβατικά συστήματα, αλλά ένα ειδικό οικολογικό υγρό, φιλικό προς το περιβάλλον, που περιέχει προπυλένιο, γλυκόλη και αντιαφρίζοντα αντιδιαβρωτικά πρόσθετα, που προστατεύουν από την ρύπανση και την διάβρωση τους σωλήνες και τα θερμαντικά σώματα. Τα συστατικά του θερμαντικού υγρού διακρίνονται σε αρνητικά και θετικά ιόντα.Η θέρμανση του θερμαντικού υγρού επιτυγχάνεται με την αγωγιμότητα των ιόντων. Θετικά και αρνητικά ιόντα του μεταφορέα θερμότητας κινούνται στα ηλεκτρόδια του λέβητα και παράγουν θερμότητα. Η μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας επιτυγχάνεται με την κίνηση των ιόντων, όπου η απορροφούμενη ηλεκτρική ενέργεια για την κίνηση των ιόντων είναι ελαχίστη, δηλαδή κατά μέσο όρο σε κάθε ώρα λειτουργίας του λέβητα ιόντων η απορροφούμενη ηλεκτρική ενέργεια ανέρχεται στο 1/4 της κατανάλωσης, με αποτέλεσμα να έχουμε γρήγορη θέρμανση και μείωση του κόστους κατανάλωσης κατά 50% έως 70% σε σχέση με το πετρέλαιο.
Στην περιφέρεια της ανατολικής Αττικής τα καυσόξυλα διεκδικούν το δικό τους μεγάλο μερίδιο ως εναλλακτικό καύσιμο. H ζήτησή τους έχει αυξηθεί από πέρυσι κατακόρυφα και μαζί η παράνομη υλοτομία και διακίνηση. Βέβαια χρειάζεται μεγάλη προσοχή για την επιλογή καυσοξύλων.
Βέβαια για την προστασία των καταναλωτών τέθηκε σε διαβούλευση νέος Aγορανομικός Kώδικας που προβλέπει τη διακίνησή τους υποχρεωτικά ανά μονάδα όγκου (κυβικό μέτρο) αντί για βάρος (κιλά, τόνοι).
Τα καυσόξυλα πέρυσι κόστιζαν κατά μέσον όρο 0,20 ευρώ το κιλό. Eάν φέτος δεν υπάρξει σημαντική μεταβολή της τιμής τους, θα είναι κατά 60% φθηνότερα από το πετρέλαιο. Για το τρίμηνο Δεκέμβριος – Φεβρουάριος το κόστος με χρήση σόμπας με καυσόξυλα είναι κατά μέσο όρο 500 ευρώ έναντι 1.500 ευρώ που θα απαιτούσε για το ίδιο χρονικό διάστημα το πετρέλαιο θέρμανσης με τη φετινή τιμή.