Γιορτή άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θρησκεία μας, το Πάσχα εορτάζεται σε διαφορετική ημερομηνία κάθε χρόνο. Είτε διατηρείς στενές σχέσεις με την Εκκλησία είτε σε αφήνει παγερά αδιάφορο και δεν ξέρεις καν να απαντήσεις τι είναι ο τρούλος, συνήθως τηρείς κι εσύ τα έθιμα και τις παραδόσεις. Ίσως γιατί το κάνουν όλοι, ίσως πάλι επειδή το Πάσχα παραδοσιακά αποτελούσε ευκαιρία να περάσεις στιγμές με την οικογένεια και να ξεφύγεις λίγο από τη ρουτίνα. Ενίοτε, να επισκεφθείς και το χωριό ή τον τόπο καταγωγής σου.

Τα έθιμα και οι παραδόσεις που συνδέονται με το Πάσχα ποικίλλουν από μέρος σε μέρος, ωστόσο κάποια εξ αυτών είναι κοινά ή, πιο σωστά, τηρούνται από μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Όσο οικεία κι αν φαίνονται, βέβαια, η πλειοψηφία αγνοεί την προέλευση και τον συμβολισμό τους.

Συγκεντρώσαμε 4+1 «γιατί;» και σας δίνουμε τις απαντήσεις…

Γιατί ανάβουμε λαμπάδα;

Το έθιμο της λαμπάδας μάς γυρνά στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους και την εποχή κατά την οποία οι νεοφώτιστοι χριστιανοί βαπτίζονταν το Μεγάλο Σάββατο και την Κυριακή του Πάσχα. Η λαμπάδα ουσιαστικά αποτελούσε το σύμβολο του νέου Φωτός του Χριστού, το οποίο φώτιζε την ψυχή του βαπτιζομένου. Ένας δεύτερος συμβολισμός της πασχαλινής λαμπάδας αφορά στην αναπαράσταση του Φωτός που έφερε στην ανθρωπότητα ο Χριστός, νικώντας τον θάνατο, μέσω της Ανάστασής Του. Η Εκκλησία διατήρησε, με το πέρασμα των ετών, τον δεύτερο συμβολισμό και σταδιακά η σύνδεση της λαμπάδας με τη βάπτιση έπαψε να υφίσταται.

Γιατί σουβλίζουμε αρνί;

Είναι σίγουρα ένα από τα πιο διαδεδομένα έθιμα, άμεσα συνδεδεμένο με τη θρησκεία μας και αποδεκτό παρότι ενέχει μια δόση βαρβαρότητας. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στο εβραϊκό Πάσχα. Σύμφωνα με το έθιμο του θυσιαζόμενου αμνού, έβαφαν με το αίμα αρνιού τις πόρτες των σπιτιών σε αναπαράσταση της νύχτας της εξόδου από την Αίγυπτο. Πριν οι Εβραίοι ξεκινήσουν για τη μεγάλη έξοδο από την Αίγυπτο, ο Θεός ζήτησε -με τη συνδρομή του Μωυσή- κάθε οικογένεια να θυσιάσει ένα αρνί και με το αίμα του ζώου να βάψει τους παραστάτες των θυρών στην οικία του. Όσες οικογένειες δεν ακολουθούσαν την εντολή, θα έχαναν το πρωτότοκο παιδί τους από θανατικό που θα έφερνε ο Άγγελος του Θεού… Στο χριστιανικό Πάσχα συμβολίζει τη θυσία του Χριστού, του αποκαλούμενου και Αμνού του Θεού, για τη σωτηρία της ανθρωπότητας.

Γιατί τρώμε μαγειρίτσα;

Η μαγειρίτσα είναι το παραδοσιακό φαγητό που βρίσκεται σε κάθε οικογενειακό τραπέζι το βράδυ της Ανάστασης, ακόμα και αν αρέσει σε μόλις έναν από τους συμμετέχοντες στο δείπνο… Το συγκεκριμένο βράδυ σηματοδοτεί το τέλος της Σαρακοστής και της 40ημερης νηστείας που ξεκινά την Καθαρά Δευτέρα. Η μαγειρίτσα είναι ένα φαγητό που δεν επιβαρύνει το στομάχι όσων απείχαν αυτό το διάστημα από την κατανάλωση κρέατος. Προετοιμάζει τον ανθρώπινο οργανισμό για την επόμενη ημέρα που παραδοσιακά τρώμε αρνί και κατσίκι. Μια δεύτερη εκδοχή κάνει λόγο για επιθυμία του Θεού και απαίτηση προς τους πιστούς να καταναλώσουν ολόκληρο τον αμνό που θυσίαζαν, ώστε ο Θεός των Ποιμνίων (της γονιμότητας) να πάρει το μερίδιό του για να εξασφαλίσει τη γονιμότητά του. Έτσι προέκυψαν και… παράπλευρα φαγητά, στα οποία αξιοποιούνταν τα εντόσθια του ζώου.

Γιατί βάφουμε κόκκινα τα αυγά και τα τσουγκρίζουμε;

Πρόκειται για μια διαδικασία που συνδυάζει δημιουργία και εκτόνωση. Είναι ικανή από μόνη της να διασκεδάσει από το μικρότερο σε ηλικία παιδί που αντιλαμβάνεται πλέον τι συμβαίνει γύρω του, μέχρι το πιο ηλικιωμένο μέλος μιας οικογένειας. Το αυγό ουσιαστικά συμβολίζει τη γονιμότητα, την Αναγέννηση του κόσμου, αλλά και τον τάφο του Ιησού ενώ το κόκκινο χρώμα του συμβολίζει το αίμα του Χριστού κατά τη σταύρωσή του. Ανήμερα του Πάσχα, γιορτάζουμε την Ανάσταση του Χριστού και ο λόγος που τα αυγά πρέπει να σπάσουν, είναι για να «βγει» από μέσα τους η «ζωή», όπως ακριβώς βγήκε ο Χριστός από τον τάφο Του. Και κάπου εδώ καταλαβαίνεις γιατί ΔΕΝ πρέπει φέτος να βγάλεις το ξύλινο αυγό από το συρτάρι.

Βάψτε πολύχρωμα αυγά με φυσικές βαφές για το Πάσχα. Δείτε πώς εδώ!

Γιατί στολίζουμε με ένα κόκκινο αυγό το τσουρέκι;

Μην ψαρώνετε! Δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος, πέρα από το ότι θέλουμε το τσουρέκι μας να φέρνει σε κάτι πιο… πασχαλινό! Λογικά, κάποια στιγμή κάποιος το έκανε για να πρωτοτυπήσει κι ο μιμητισμός έπιασε ταβάνι…

Καλό Πάσχα!

Προηγούμενο άρθροΑνοίγει τις πύλες του το 2ο Λύκειο Νέας Μάκρης;
Επόμενο άρθροΤι ώρα θα γίνει φέτος η Aνάσταση στο Ζούμπερι;