Το οικογενειακό τραπέζι, ειδικά το γιορτινό, είναι προνομιακό πεδίο για αμήχανες στιγμές. Πολιτικές συζητήσεις, «πότε θα παντρευτείς», «πότε θα πάρεις πτυχίο», θείος που κάθεται με τη νεολαία, γιαγιά που σε μπουκώνει μέχρι να σκάσεις από το φαγητό, άβολα αστεία… Τα μέτωπα είναι πολλά!
Η αμηχανία προκύπτει σε κοινωνικές αλληλεπιδράσεις όταν δεν υπάρχει ένα ξεκάθαρο «σενάριο» που να καθοδηγεί τη συμπεριφορά. Ίσως η κατάσταση είναι καινούρια ή απρόβλεπτη, ή μπορεί να μην είναι σαφές τι αναμένεται. Χαρακτηρίζεται από συναισθήματα αμηχανίας, αβεβαιότητας και δυσφορίας.
Μάλιστα, ο φόβος της αμηχανίας συχνά αναχαιτίζει τους ανθρώπους από το να εμπλακούν σε δύσκολα θέματα ή απαιτητικές συζητήσεις. Παρόλο που μπορεί να εμποδίζει την έκφραση, έχει και έναν θετικό ρόλο, καθώς μπορεί να αναδείξει ελλείψεις ή παρωχημένους κοινωνικούς κανόνες.
Ωστόσο, δεν είναι προσωπική αποτυχία αλλά συλλογική. Δεν είναι οι άνθρωποι που είναι αμήχανοι, αλλά οι καταστάσεις που γίνονται αμήχανες λόγω έλλειψης πόρων για την αντιμετώπισή τους.
Παρότι συχνά συγχέεται με τη ντροπή, διαφέρουν σημαντικά. Η ντροπή είναι αντίδραση σε προσωπική αποτυχία και η κατάλληλη απάντηση είναι η αναγνώριση, η αποδοχή και η υπέρβασή της. Αντίθετα, η αμηχανία προκύπτει από κοινωνική αβεβαιότητα και μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω πρόβλεψης ή δημιουργίας καλύτερων κοινωνικών «σεναρίων».
Υπάρχει τρόπος να την αποφύγεις.
Καθορισμός στόχων και ρόλων
Η αβεβαιότητα είναι το «οξυγόνο» της αμηχανίας. Πριν από οποιαδήποτε πιθανώς αμήχανη αλληλεπίδραση, είναι χρήσιμο να προσδιοριστεί ποιο είναι το ζητούμενο. Η σαφήνεια στους στόχους βοηθά στον καλύτερο χειρισμό του ρόλου αλλά και στη μετάδοση πιο ξεκάθαρων μηνυμάτων στους άλλους.
Εστίαση στους άλλους
Η αμηχανία τροφοδοτείται από την έντονη αυτοσυνειδησία, η οποία αποσπά την προσοχή από τους άλλους και τα μηνύματα που στέλνουν. Είναι σημαντικό να παρατηρούνται οι αντιδράσεις και τα σήματα των γύρω για να βρεθούν διέξοδοι από την κατάσταση.
Προετοιμασία και συντονισμός
Όπως και σε άλλους τομείς της ζωής, ο σχεδιασμός μπορεί να βελτιώσει τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Μερικά προκαθορισμένα θέματα συζήτησης ή ερωτήσεις μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμα. Επιπλέον, σε ευαίσθητα θέματα, ο συντονισμός με έναν φίλο ή συγγενή μπορεί να προσφέρει στήριξη. Ακόμη και δραστηριότητες, όπως η προετοιμασία του τραπεζιού, μπορούν να μειώσουν την ένταση.
Χιούμορ
Εάν η αμηχανία εμφανιστεί παρά τις προσπάθειες, το χιούμορ μπορεί να προσφέρει διέξοδο. Ένα αστείο ή μια αλλαγή θέματος μπορεί να διαλύσει την ένταση. Ακόμα και μια μικρή, εσκεμμένη κίνηση, όπως το να πέσει ένα κουτάλι, μπορεί να σπάσει τη σιωπή.
Ποιες είναι οι εναλλακτικές;
Ενώ οι παραπάνω στρατηγικές μπορούν να αποτρέψουν την αμηχανία, είναι χρήσιμο να εξεταστεί αν πραγματικά πρέπει να αποφευχθεί. Η αμηχανία, ως αποτέλεσμα κοινωνικής αβεβαιότητας, μπορεί να επιβραδύνει τις καταστάσεις και να προστατεύσει από πιο έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις, όπως θυμό ή θλίψη, που ίσως χρειάζονται διαφορετικό πλαίσιο.
Η κατανόηση του ρόλου της αμηχανίας μπορεί να αποκαλύψει τη σημασία της, καθώς και τις εναλλακτικές που θα μπορούσαν να προκύψουν στην απουσία της.
Πηγή: pride.gr
