του ΦΑΝΗ ΠΑΥΛΙΔΗ*
Στις 31/8/2020 έληγε η προθεσμία σχετικά με τη δήλωση των πραγματικών επιφανειών των ακινήτων στους Δήμους και την απαλλαγή των ιδιοκτητών από πρόσθετους φόρους και τέλη, αναδρομικά μάλιστα από το έτος 2011, που εισπράττονται μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Την ίδια ημέρα, ο αρμόδιος Υπουργός ανακοίνωσε -παρά τις μέχρι τότε περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις του- ότι η ανωτέρω προθεσμία παρατείνεται για έναν ακόμη μήνα.
Ας δούμε, όμως, τι προβλέπει η κείμενη νομοθεσία:
Με την παρ. 2 του άρθρου 51 του Ν.4647/2019 «Ρυθμίσεις σχετικά με τα δημοτικά τέλη» (Α’ 204), παρέχεται η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες ακινήτων να δηλώσουν στους οικείους ΟΤΑ (Δήμους) την πραγματική κατάσταση των ιδιοκτησιών τους (επιφάνεια κύριων και βοηθητικών χώρων) και να επωφεληθούν από τον μη καταλογισμό των διαφορών στους αναλογούντες φόρους (δημοτικά τέλη, δημοτικός φόρος και ΤΑΠ που εισπράττονται μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος) για το διάστημα μέχρι 31/12/2019 [θα οφείλονται δηλ. οι διαφορές από τα εισπραχθέντα και τα νέα στοιχεία μόνο από 01/01/2020 και εντεύθεν και όχι από το 2011 (πιο πριν θεωρούνται παραγεγραμμένες οφειλές)].
Η προθεσμία που ο νομοθέτης είχε τάξει για την εμπρόθεσμη υποβολή των δηλώσεων προς τους Δήμους έληγε αρχικά στις 31/3/2020. Εν συνεχεία, με την παρ. 4 του άρθρου 10 της από 11/3/2020 Π.Ν.Π., που κυρώθηκε με τον Ν. 4682/2020 (Α’ 76), η ανωτέρω προθεσμία παρατάθηκε αρχικά για τις 30/6/2020 και στη συνέχεια μέχρι 31/8/2020 [εδάφιο α’ παρ. 2 άρθρου 375 Ν. 4700/2020 (Α’ 127)]. Όπως, μάλιστα, προαναφέρθηκε, ήδη ανακοινώθηκε παράταση για έναν ακόμη μήνα, άνευ άλλων προϋποθέσεων.
Ωστόσο, στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 375 του Ν. 4700/2020 (Α’ 127), προβλέπεται ότι: «Ειδικά για τις περιπτώσεις που υπάγονται στην παρ. 1 του άρθρου 102 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), η προθεσμία παρατείνεται έως τη λήξη της προθεσμίας που προβλέπεται στη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 102 του ν. 4495/2017».
Περαιτέρω, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 102 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), όπως ισχύει: «1. Για τις αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις του άρθρου 96 που υπάγονται στις διατάξεις για την αναστολή επιβολής κυρώσεων […], η αίτηση υπαγωγής μπορεί να υποβληθεί στο πληροφοριακό σύστημα μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2020. Εντός της προθεσμίας αυτής ισχύουν οι εκπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 101 […]».
Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 96 του Ν. 4495/2017: «Οι αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης που έχουν συντελεστεί πριν από τις 28/7/2011, μπορούν να δηλωθούν και να υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος εφόσον δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις του άρθρου 89».
Συνεπώς, ξετυλίγοντας το «Μίτο της Αριάδνης», μπορούμε να συμπεράνουμε ότι:
- άνευ λοιπών προϋποθέσεων (μη υπαγωγή στον νόμο αυθαιρέτων) η προθεσμία για τη διόρθωση των επιφανειών στους Δήμους, γνωστά ως «αδήλωτα τετραγωνικά μέτρα» λήγει πλέον -μετά και την πρόσφατη παράταση- στις 30/9/2020,
- για τις ιδιοκτησίες που έχουν υπαχθεί στο Ν. 4495/2017 περί αυθαίρετων κατασκευών (προϋπόθεση η συντέλεση της αυθαιρεσίας πριν τις 28/7/2011) ή πρόκειται να υπαχθούν σε αυτόν, η προθεσμία για τα «αδήλωτα τετραγωνικά» εξαρτάται από την ημερομηνία που προβλέπεται ως λήξη υπαγωγής στον ανωτέρω νόμο -υπό τις ευεργετικές διατάξεις των άρθρων 102 και 101- και η οποία αρχικά προσδιορίζεται για τις 30/9/2020. Αν όμως παραταθεί και αυτή, τότε σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο θα παραταθεί αυτοδικαίως και η προθεσμία που αφορά στις δηλώσεις στους Δήμους.
Με απλά λόγια, είναι ευκαιρία μέχρι 30/9/2020 (ή εφόσον αυτή η προθεσμία παραταθεί μέχρι το πέρας της νέας ημερομηνίας), όσοι ιδιοκτήτες δεν έχουν προβεί σε τακτοποίηση αυθαίρετων κατασκευών, να υπαχθούν στο ευεργετικό καθεστώς τόσο του Ν. 4495/2017 με τις προβλεπόμενες στο άρθρο 101 αυτού εκπτώσεις, όσο και στη διόρθωση των επιφανειών στους Δήμους βάσει του Ν. 4647/2019 και του δευτέρου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 375 του Ν. 4700/2020.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ειδικά για τις Δημοτικές Ενότητες Νέας Μάκρης και Ραφήνας, από το συνδυασμό της παρ. 2 του άρθρου 16 του Ν. 4613/2019 (Α’ 78) με την Κ.Υ.Α. Δ.Α.Ε.Φ.Κ.-Κ.Ε./8706/Α325/3.8.2018 (Β’ 3255), προκύπτει ότι οι εν γένει τακτοποιήσεις συντελούνται χωρίς την καταβολή ειδικού προστίμου, παρά μόνο με την πληρωμή του οικείου παραβόλου της δήλωσης (250-500 ευρώ κ.ο.κ.) και την αμοιβή των μηχανικών.
Ας κλείσουμε με μία ευχή: Να έρθει κάποτε η μέρα, που η νομοθετική διαδικασία -στο σύνολό της- θα οδηγεί σε υιοθέτηση διατάξεων με άμεσα και ουσιαστικά συμπεράσματα, ώστε ο πολίτης να μη χρειάζεται να παίζει τον ρόλο του «Θησέα» στον γνωστό μύθο του μινωικού Λαβυρίνθου….
*Ο Φάνης Παυλίδης είναι δικηγόρος, με ειδίκευση στο δίκαιο ακινήτων. Διαθέτει πλούσια εμπειρία στη φορολογία ακίνητης περιουσίας και διαχειρίζεται υποθέσεις πολεοδομικού δικαίου και Κτηματολογίου. Ασχολείται, επίσης, με την επίλυση διαφορών Εμπραγμάτου και Κληρονομικού δικαίου και συμμετέχει σε γνωμοδοτικές ομάδες εργασίας.
